NORI kasua

Ipuinak ondo idazteko, euskara egokiaz, zuzenaz, idatzi behar dira. Hona hemen zuen euskara hobetzeko deklinabide ariketak. Oraingoan NORI kasua landuko dugu:

santurtzieus.com- NORI

Narratzaile moten ariketa zuzendua

Testua	Narratzaile mota	Ezaugarriak
a	Narratzaile orojakilea	Pertsonaiak sentitzen duena adierazten du: “Jakek mina zuen barruan. Negarrez hasteko zegoen guztietan…”
b	Narratzaile-pertsonaia	Pertsonaia da eta ekintzetan parte hartzen du. Lehenengo pertsonan idatzita dago: “Ikerketari ekin nion bakarrik gelditu eta(….)haranean gora eta behera nenbilela…”
c	Narratzaile lekukoa	Narratzaileak kanpotik ikusten duena bakarrik kontatzen du, pertsonaien sentimendu eta pentsamendurik gabe: “Logelara iritsi bezain laster atea krisketaz itxi zuen Imanolek….”
d	Narratzaile lekukoa	Narratzaileak kanpotik ikusten duena bakarrik kontatzen du, pertsonaien sentimendu eta pentsamendurik gabe: “Beren poltsak lurrean utziaz besoak luzatzen dituzte emakumeek, tomateak ukituz, sagarrak usainduz….”

Narratzaile motak Ariketa

Ariketa:
Irakur itzazu ondoko testuak eta identifikatu bakoitzean zein motatako narratzailea dagoen, istorioaren barneko pertsonaia bat edota ekintzetatik kanpo dagoen beste norbait, edo den dena dakien narraitzailea izan daiteke? Arrazoitu zure erantzuna testuko adibideak emanez.

Narratzaile motak. Ariketa

NARRATZAILEA

Aurreko ariketan, Txanogorritxoren ipuina zuzendu duzue. Hasieran geneukan ipuinean NORK kasua askotak gaizki erabilita egon da. Hona hemen akats hori konpontzeko azalpen eta ariketa batzuk:

Nioz erabili NOR eta noiz NORK

ariketa:Nork kasuaren erabilera zuzena

Ipuina zuzendua

Bazen behin Txanogorritxu izeneko neska polit bat. Egun batean bere amak amonaren etxera, pastelak eramatera joateKO esan zion , gaixorik zegoen eta. Txanogorritxuren amak basoan kontuz ibiltzeko esan zion, otsoa zegoelako. 
Txanogorritxu basotik joan zen lasai-lasai baina bat-batean otsoa agertu zen.

OtsoaK Txanogorritxuri nora zihoan galdetu zion eta beraK amonaren etxera zihoala erantzun zion. Otsoa oso gezurtia zenez, Txanogorritxuri bide batetik joaN ZEDILA  GOMENDATU zion, laburrena zela ESANEZ, baina luzeena zen. Otsoa, nola ez, laburreNEtik joan zen eta amonaren etxera lehena heldu zen.

Heldu eta gero, otsoaK atea jo zuen, ETA Txanogorritxuren ahotSa ipiniz ZABALTZEKO ESKATU ZION. AmonaK irekita zegoela esan zion eta otsoa sartu zen. Amona otsoa zela IKUSIRIK, oihuka HASI ZEN ETXEKO ARMAIRU BATEAN EZKUTATUZ.

Txanogorritxu oraindik ez zen amonaren etxera heldu; bidean zehar lore polit batzuk BILDU zituen.

TxanogorritxuK amonaren etxea bidetik ikusten zuen eta otsoaK, Txanogorritxu Hurbil zegoela jakinik, amonaren jantzia ipini, ohera sartu eta pixka bat itXaron zuen TxanogorritxuK atea jo arte.

Txanogorritxu azkenik heldu zen; atea jo, sartu eta ohean jesarri zen.

Amona pixka bat arraro ikusi zuen, eta esan zion:

-Amona, amona, zeINEN sudur handia daukazun!

Eta otsoaK erantzun zion:

-Zu hobeto usaiNtzeko.

Eta TxanaogorritxuK berriz:

-Amona, amona, zeINEN aho handia daukazun!

Eta otsoak berriro:

-Zu hobeto jateko!

Txanogorritxo oso beldurtuta korrika hasi zen oihukatzen:

-Lagundu! Lagundu! OtsoaK harrapatu nahi NAU, lagundu!

Handik zegoen ehiztari batek entzun eta ziztu bizan joan zen amonaren etxera.

Ehiztaria heldu zen eta otsoari bere eskopetarekin bi tiro eman ziZKIon bularrean ETA otsoa hil zUen.

TxanogorritxuK eta ehiztariaK amona etxetik bilatU ZUTEN eta NON ETA……… Armairuan zegoen!

Txanogorritxu lasai-lasai geratu zen eta poz-pozik ere bere amonarekin. Ehiztariari eSkerrak eman eta hau otsoa sorbaldan HARTUTA joan zen.

Eta Hala bazan edo ez bazan sar dadila kalabazan eta atera dadilaSANTUTXUKO plazan

Ariketa zuzendua

Aurreko mezuan jarritako teoria praktikan jartzeko ariketatxo bat zegoen, hona hemen ariketa eginda:

Hasierako egoera: Bazen behin Txanogorritxu izeneko neska polit bat.

Arazoa: Egun batean bere amak amonaren etxera joatea esan zion pastelak eramateko..........baina bat-batean otsoa agertu zen.

Ekintzak: Otsoak Txanogorritxuri nora zihoan galdetu zion eta bera amonaren etxera zihoala erantzun zion...........Handik zegoen ehiztari batek entzun eta ziztu bizan joan zen amonaren etxera.

Ondorioa: Ehiztaria heldu zen eta otsoari bere eskopetarekin bi tiro eman zion bularrean, eta klaro ezta, otsoa hil zen.

Txanogorritxu eta ehiztaria amona etxetik bilatzen egon zen eta hau……… Armairuan zegoen!

Amaierako egoera:Txanogorritxu lasai-lasai geratu zen eta poz-pozik ere bere amonarekin. Ehiztariari ezkerrak eman eta hau otsoa sorbaldan eramanda joan zen.